به نام خدا


کـارنـامه نــور (زندگینامه امام خمینی)

 

فصل اول از ولادت تا وفات

 

 7 . نهضت ملی شدن نفت ( ادامه ی بخش بیست و ششم )

مع‏الاسف دیری نپایید که جبهه ائتلاف به فاجعه اختلاف گرایید و مردم ایران که به تازگی طعم شیرین اتحاد و همدلی را چشیده و در سایه وحدت و یکپارچگی نفت خویش را از چنگ استعمار بیرون آورده بودند، شاهد رویارویی توسعه‏یافته میان رهبران خود شدند. بررسی علل این اختلاف و عوامل شکست نهضت ملی شدن نفت، از حوصله این نوشتار بیرون است. سرانجام در 28 مرداد 1332، کودتای آمریکایی در ایران، ناقوس مرگ نهضت مردم ایران را به صدا درآورد و برای 25 سال دیگر، شاه را بر جان و مال ایرانیان مسلط گرداند.

از مجموعه پیامها و برخی سخنان پراکنده امام در آن ایام و پس از آن، چنین بر می‏آید که وی از ابتدا ناپایداری ائتلاف پیش آمده را می‏دیدند و بدان دل نبسته بودند. در قم، از میان مراجع، تنها امام خمینی و آیت اللّه العظمی خوانساری، رهبری‏ها و اقدامات کاشانی را پشتیبانی می‏کردند و از سوی زعیم مقتدر حوزه، آیت اللّه بروجردی، تایید و یا صحه‏ای بر رهبری نهضت نهاده نشد.

امام خمینی نیز بارها نارضایتی خود را از شیوه مبارزات آن دوره اعلام کرده و به غیردینی بودن نهضت نفت اشاره داشته‏اند:

در قضیه ملی کردن صنعت نفت هم، چون اسلامی نبود، ملی تنها بود، به اسلام کاری نداشتند و از این جهت نتوانستند کاری انجام بدهند.35

در جایی دیگر، دردمندانه درباره آیة اللّه کاشانی می‏فرمایند:

ما در زمان خودمان هم آقای کاشانی را دیدیم. آقای کاشانی از جوانی در نجف بودند و یک روحانی مبارز بودند... در ایران هم که آمدند، تمام زندگیشان صرف همین معنا شد و من از نزدیک ایشان را می‏شناختم... [آنها] دیدند که اگر چنانچه یک روحانی در میدان باشد، لابد اسلام را در کار می‏آورد؛ این حتمی است و همین طور هم بود. از این جهت شروع کردند به جوسازی... من خودم در یک مجلسی بودم که مرحوم کاشانی وارد شد در آن مجلس، مجلـسِ روضه بود، هیچ کس پا نشد، من پا شدم و یکی از علمای تهران که الاَّن هم هستند و من جا دادم به ایشان. این جوّ را درست کرده بودند برای آقای کاشانی که دیگر از منزلش نمی‏توانست بیرون بیاید. در یک اتاقی محبوس بود در منزلش؛ طوری که نمی‏توانست بیرون بیاید. چند دفعه هم گرفتند چه کردند، آنجا هم شکست دادند، مسلمین را شکست دادند.36

امام خمینی به حتم از مدافعان مهم نهضت نفت در حوزه به شمار می‏رفت. حمایت از اقدامات کاشانی و تلاشهای پیگیر ایشان برای رهایی فداییان اسلام از زندان و اعدام، تا آنجا بود که برای موقعیتِ علمی و حوزوی وی خطرآفرین شد و یکی از موارد اختلاف میان ایشان و آیت اللّه بروجردی محسوب می‏شود.

                                                                                                            ادامه دارد...

 

 

منبع متن : تبیان .... منبع عکس : بوتس